Bệnh ảo tưởng sức mạnh

Khi nghe cụm từ “bệnh ảo tưởng sức mạnh” bạn có cảm thấy tự tin rằng mình sẽ không bao giờ mắc phải căn bệnh này không? Nếu có thì bạn không được bỏ qua video này, vì câu trả lời “có” vừa rồi của bạn chứng tỏ bạn hoàn toàn có khả năng mắc phải hội chứng ảo tưởng sức mạnh.
Bệnh “ảo tưởng sức mạnh” này ngày nay được các nhà tâm lý học gọi là “hiệu ứng Dunning – Kruger” và được miêu tả như là một kiểu nhận thức tự thổi phồng bản thân.
Hai nhà tâm lý học Dunning và Kruger đã tiến hành 1 vài thí nghiệm như sau:
 
Thí nghiệm 1- Tại trường đại học: 
Họ yêu cầu các sinh viên chưa tốt nghiệp trả lời một loạt các câu hỏi về ngữ pháp, logic và những trò đùa gây cười, sau đó yêu cầu mỗi sinh viên đánh giá số điểm tổng thể, cũng như xếp hạng của họ so với những người khác.
Điều thú vị là những người có số điểm thấp nhất lúc nào cũng tự đánh giá bản thân quá cao so với những gì họ đã làm được. Những sinh viên có số điểm nằm trong ¼ những người thấp điểm nhất nghĩ rằng: họ phải có thứ hạng nằm trong ⅔ những người có điểm cao nhất.
Thí nghiệm 2 – Tại bãi tập súng:  
Họ hỏi những người đam mê súng về kiến thức an toàn khi sử dụng súng. Cũng giống như thí nghiệm trước, những người trả lời sai nhiều nhất những câu hỏi thường đánh giá quá cao sự hiểu biết của mình về kiến thức an toàn khi sử dụng vũ khí “nóng”.
 
Qua 2 thí nghiệm vừa rồi, chúng ta có thể thấy rằng: người mắc hội chứng ảo tưởng sức mạnh thường là người kém dỡ mà không biết mình kém dỡ. Những kiểu người dễ mắc phải hội chứng này là:
1.Người thành đạt quá sớm:
Nếu chúng ta đạt được thành công nhiều người ngưỡng mộ ở độ tuổi 20 và tiếp tục duy trì phong độ, khiêm tốn tiếp tục học hỏi nhiều hơn nữa thì sau này chúng ta sẽ thành công vượt trội.
Tuy nhiên, khi thành công sớm, chúng ta lại dễ rơi vào tâm lý ảo tưởng sức mạnh vì xung quanh toàn là người khen mình. Mình cứ thường xuyên nhớ đến những lời khen đó và cho rằng mình rất giỏi và quên đi vẫn còn nhiều người giỏi hơn mình ngoài kia.
 
2.Người không gặp được người giỏi hơn.
Nếu chúng ta là người giỏi nhất trong cộng đồng của mình như lớp học, trường học, cơ quan… và không còn gặp được ai giỏi hơn nữa thì chúng ta khó tránh được tâm lý cho mình là giỏi nhất, không ai giỏi hơn.
Mà tâm lý này cũng là 1 dạng ảo tưởng sức mạnh. Vì đó mình chỉ so sánh với cộng đồng của mình, còn những cộng đồng lớn hơn như cả thế giới thì mình chẳng là gì.
 
3.Người hay chê bai, chỉ trích.
Nếu chúng ta hay có thói quen chỉ trích, chê bai người khác, chúng ta cũng rất dễ mắc phải hội chứng ảo tưởng sức mạnh. Vì thói quen chỉ trích, chê bai che mờ khả năng thấy được cái hay cái giỏi của người khác. Ai cũng có cái hay, cái dỡ. Nhưng vì chúng ta thích chê bai, chỉ trích nên cứ tập trung vào cái dỡ mà chê bai, mà chỉ trích.
Kết quả hiển nhiên là chúng ta sẽ thấy mình là nhất, mình giỏi hơn tất cả mọi người, ai cũng có khuyết điểm chỉ có mình là giỏi, là tốt. Và đây chính xác là những biểu hiện của bệnh ảo tưởng sức mạnh.
4.Người hay khoe, kể công.
Trong toán học, nếu A + B = 10. Hỏi A > B hay A < B?
Câu trả lời đương nhiên là không biết được.
Tuy nhiên, trong thực tế cuộc sống thì khác.
Khi cùng nhau làm 1 việc gì đó thành công, nếu chúng ta có tâm lý thích khoe thích kể công, thì chúng ta sẽ kể lể rằng không có tôi là không xong việc, phải có tôi thì việc mới thành công như thế.
Câu nói này cũng là biểu hiện của bệnh ảo tưởng sức mạnh. Vì làm sao mình biết được mình là không thể thay thế? Làm sao mình biết được là không có người thậm làm còn giỏi hơn mình gấp nhiều lần nhưng họ không làm?
5.Người kém hiểu biết.
Biểu đồ của bệnh ảo tưởng sức mạnh cho thấy có 2 kiểu người tự tin: 1 là rất kém dỡ, không biết gì. 2 là rất giỏi, có kiến thức ở mức độ chuyên gia.
Như vậy người kém hiểu biết rất dễ mắc bệnh ảo tưởng sức mạnh. Vì người kém hiểu biết không biết cụ thể 1 người giỏi là như thế nào để tự so sánh xem có phải là giỏi chưa.
Người giỏi thật sự là người luôn biết cái dỡ của mình để cố gắng hoàn thiện hơn. Người dỡ là người làm được việc là quên mất cái dỡ của mình.
Như vậy có thể tạm chia ra làm 5 kiểu người dễ mắc phải bệnh ảo tưởng sức mạnh. Và 5 kiểu người này đồng nghĩa với tất cả chúng ta đều có khả năng mắc bệnh này. Vấn đề chỉ là hoàn cảnh và sự kém hiểu biết có đủ để bệnh này phát ra hay chưa mà thôi.
Nếu bạn là 1 Phật tử bạn sẽ cảm thấy rất hạnh phúc vì Đức Phật đã khẳng định điều này cách đây hơn 2500 năm. Ngài đã dạy rằng bệnh kiêu mạn hay nói vui là ảo tưởng sức mạnh là 1 bản năng xấu của con người, có người nhiều, có người rất ít nhưng ai cũng có. Chỉ những vị tu chứng A La Hán mới hoàn toàn hết bệnh này.
 
Bản thân mình cũng mắc bệnh này chứ không nói đâu xa. Nhiều khi làm được 1 số việc thành công rồi mình nghĩ nhờ mình làm đúng cách nên việc mới thành. Nhưng rồi mình may mắn nhận ra đó là ảo tưởng sức mạnh. Vì thực tế là khi xét lại, mình thấy rằng có nhiều yếu tố mà mình không kiểm soát được nhưng lại vô tình hỗ trợ cho thành công của mình.
 
Tóm lại, qua video này mình muốn nói rằng: bệnh ảo tưởng sức mạnh là căn bệnh bẩm sinh nhưng vô cùng nguy hiểm vì nó chỉ làm chúng ta mau đi đến thất bại. Và tất cả chúng ta kể cả mình đều có nguy cơ mắc hội chứng ảo tưởng sức mạnh.
Tuy nhiên video này vẫn chưa đủ để chúng ta tránh bệnh này ra đâu, mà các bạn phải “tiêm vắc xin phòng bệnh ảo tưởng sức mạnh” bằng cách dành thêm 90 phút để nghe bài giảng về lòng khiêm hạ bên dưới, một trong những loại vắc xin mà mình thấy hiệu quả nhất để phòng bệnh này.
Cuối cùng, mình xin chúc cho tất cả các bạn và chính mình đều ngừa được căn bệnh này bệnh tâm lý này để có thể tránh thất bại trong cuộc sống. Và nếu lần đầu xem kênh, đừng quên đăng ký, like và share cho người thân nếu bạn thấy hữu ích nhé. Cảm ơn các bạn ^ ^
Bài giảng về lòng khiêm hạ: http://bit.ly/Khiem-Ha